مدل‌سازی محتوای کربن آلی خاک بر اساس شاخص‌های توپوگرافی و ویژگی‌های خاک کشت‌زارهای دیم گندم

نویسندگان

  • مهدی طاهری عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی استان زنجان
چکیده مقاله:

سابقه و هدف: کربن آلی خاک از عوامل مهمی است که بر کیفیت خاک، آب و اتمسفر مؤثر است. محتوی کربن آلی خاک تابعی از اثرات متقابل اقلیم، پوشش گیاهی، زهکشی، مدیریت زراعی، کاربری اراضی و ویژگی‌های خاک از جمله بافت خاک، نوع کانی و ساختمان خاک است (7). درصد شیب و موقعیت‌های مختلف توپوگرافی بر حفظ رطوبت خاک و ایجاد شرایط مناسب برای استقرار گیاهی و در نتیجه میزان انباشته شدن و تجزیه کربن آلی خاک مؤثر می‌باشند (2). در میان اثر ویژگی‌های خاک بر کربن آلی خاک، بیش‌ترین پژوهش بر بررسی اثر اجزای بافت خاک صورت گرفته و نتایج متفاوتی در این خصوص گزارش شده است (16-18). هدف از این پژوهش ارائه مدل رگرسیونی است که با استفاده از شاخص‌های توپوگرافی و ویژگی‌های خاک، کربن آلی خاک را در کشت‌زارهای دیم واقع در منطقه نیمه خشک برآورد نماید.مواد و روش‌ها: در این پژوهش 110 نمونه خاک به صورت تصادفی در سه تکرار از مزارع دیم گندم شهرستان خدابنده واقع در جنوب استان زنجان در سال 1392 تهیه شد. شاخص‌های توپوگرافی شامل درصد شیب، شاخص خیسی، همواری بستر دره دارای چند قدرت تفکیک و انحناهای قائم، افقی، عمومی، حداقل و حداکثر با استفاده از مدل ارتفاع رقومی با قدرت تفکیک 90 متر در 90 متر به دست آمدند. ویژگی‌های خاک شامل شن، سیلت و رس، pH گل اشباع و محتوی کربن آلی در آزمایشگاه اندازه‌گیر‌ی شدند. در صورت عدم تبعیت داده‌ها از توزیع نرمال از روش تبدیل جانسون استفاده شد. با به‌کارگیری روش رگرسیون حداقل مربعات جزئی، مدلی برای بیان تغییرات محتوی کربن آلی خاک (80=n) ارائه شد. روش اعتبارسنجی تقاطعی به صورت جداسازی تکی برای انتخاب بهترین مدل براساس تعداد مؤلفه‌های اصلی بکار رفت. سپس، مدل انتخاب شده با استفاده از مجموعه جدیدی از داده‌ها (30= n) مورد ارزیابی قرار گرفت. کل فرآیند ارائه مدل و آزمون آن در سه تکرار به صورت گروه‌بندی داده‌ها در قالب داده‌های مدل و آزمون آن صورت گرفت.یافته‌ها: در میان شاخص‌های توپوگرافی کربن آلی خاک بیشترین همبستگی را به ترتیب با مقادیر نرمال‌شده شاخص خیسی (5901/0P

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مدل سازی محتوای کربن آلی خاک بر اساس شاخص های توپوگرافی و ویژگی های خاک کشت زارهای دیم گندم

سابقه و هدف: کربن آلی خاک از عوامل مهمی است که بر کیفیت خاک، آب و اتمسفر مؤثر است. محتوی کربن آلی خاک تابعی از اثرات متقابل اقلیم، پوشش گیاهی، زهکشی، مدیریت زراعی، کاربری اراضی و ویژگی های خاک از جمله بافت خاک، نوع کانی و ساختمان خاک است (7). درصد شیب و موقعیت های مختلف توپوگرافی بر حفظ رطوبت خاک و ایجاد شرایط مناسب برای استقرار گیاهی و در نتیجه میزان انباشته شدن و تجزیه کربن آلی خاک مؤثر می با...

متن کامل

نقش ویژگی های توپوگرافی، خاکی و اقلیمی بر ذخیره کربن آلی خاک دیم زارهای استان کرمانشاه

ذخیره سازی وترسیب کربن در خاک یکی از روش های کاهش مقدار گاز دی اکسیدکربن اتمسفر محسوب می شود. بنابراین، با شناخت عامل‏های مختلف تأثیرگذار بر ذخیره کربن در خاک، می توان به ارتقاء باروری خاک و حفظ محیط زیست کمک کرد. به این منظور، این پژوهش با هدف بررسی تأثیر ویژگی های فیزیکی خاک بر مقدار ذخیره کربن در دیم زارهای حوضه آبخیز سرفیروزآباد کرمانشاه انجام شد. پس از تفکیک حوضه به مناطق همگن، نمونه بردار...

متن کامل

نقش ویژگی‌های توپوگرافی، خاکی و اقلیمی بر ذخیره کربن آلی خاک دیم‌زارهای استان کرمانشاه

ذخیره‌سازی وترسیب کربن در خاک یکی از روش‌های کاهش مقدار گاز دی‌اکسیدکربن اتمسفر محسوب می‌شود. بنابراین، با شناخت عامل‏های مختلف تأثیرگذار بر ذخیره‌ کربن در خاک، می‌توان به ارتقاء باروری خاک و حفظ محیط‌زیست کمک کرد. به این منظور، این پژوهش با هدف بررسی تأثیر ویژگی‌های فیزیکی خاک بر مقدار ذخیره کربن در دیم‌زارهای حوضه آبخیز سرفیروزآباد کرمانشاه انجام شد. پس از تفکیک حوضه به مناطق همگن، نمونه‌بردا...

متن کامل

بررسی اثر شیب و ویژگی‌های خاک در رطوبت خاک در برخی کشتزارهای دیم شمال غرب ایران

  محتوای آب خاک نقشی مهم در رشد گیاه به­ویژه در کشتزارهای دیم مناطق خشک و نیمه‌خشکایفاء می­کند. آگاهی از عوامل مؤثر بر میزان نگهداشت آب در خاک برای مدیریت آب حاصل از بارش­آسمانی و هم­چنین درک طیف وسیعی از فرآیندهای هیدرولوژیکی شامل نفوذ، رواناب، و تبخیر و تعرق ضروری است.این متغیر تحت تأثیر هم‌زمان آب‌وهوا، ویژگی­های خاک، پوشش زمین و توپوگرافی قرار دارد. در این بررسی، تغییرات محتوای آب خاک در هف...

متن کامل

تاثیر عوامل مدیریتی دیم زار بر میزان کربن آلی خاک در حوضه مرک کرمانشاه

کربن آلی خاک کلیدی‌ترین عنصر در باروری و کیفیت خاک و حفاظت محیط­زیست به ‌ویژه در مناطق نیمه‌خشک می‌باشد. نقش مدیریت مزرعه و مدیریت خاک در کاربری­های دیم در مخازن کربن آلی خاک در این مقاله مورد بررسی قرار می­گیرد. در کاربری زراعی، الگوی خاک­ورزی و نظام مدیریت بقایا، عوامل اصلی تغییرات میزان کربن­ آلی خاک می­باشند. بررسی ها نشان می­دهد که با اصلاح سامانه خاک­ورزی و مدیریت بقایا در دیم­زارهای مناط...

متن کامل

بررسی تاثیر تغییر کاربری دیم زار کم بازده به مدیریت جنگل زراعی بر ویژگیهای فیزیکی ذخیره کربن آلی خاک

عامل انسانی از عواملی است که با نحوه مدیریت همانند تغییر پوشش گیاهی و یا نوع استفاده از اراضی، و تاثیر بر مقدار کربن آلی و موجودات زنده ی خاک، در تشکیل و تکامل خاک اثرگذار باشد. در این پژوهش اثر تغییر کاربری دیم زارها به مدیریت جنگل زراعی در ویژگیهای کمی و کیفی ذخایر کربن کربن آلی خاک مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور تغییر کاربری دیم زار به جنگل زراعی با دیگر الگوهای کشت دیم زارها از جمله ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 23  شماره 3

صفحات  111- 129

تاریخ انتشار 2016-10-17

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023